Κατά τη διάρκεια της ημερίδας του Ελληνικού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων (HeBAN) που διεξάχθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Ιουλίου, ο κ. Baybars Altuntas* – Πρόεδρος του Τουρκικού Συνδέσμου Επιχειρηματικών Αγγέλων (TBAA), Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Επιχειρηματικών Αγγέλων (EBAN) και Πρόεδρος του Διεθνούς Φόρουμ Επιχειρηματικών Αγγέλων (WBAF) – μας έδωσε χρήσιμες συμβουλές και μας μίλησε για τις ευκαιρίες αλλά και τους ενδεχόμενους κινδύνους που ελλοχεύουν στο επενδυτικό δίκτυο των Επιχειρηματικών Αγγέλων.

Κύριε Altuntas, μπορείτε να μας εξηγήσετε επιγραμματικά ποιο είναι το αντίκτυπο του Επιχειρηματικών Αγγέλων στην επενδυτική κοινότητα;

Οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι έχουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην οικονομία και σε πολλές χώρες απαρτίζουν την μεγαλύτερη πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης, μετά την οικογένεια και τους φίλους σε νεοσύστατες επιχειρήσεις. Είναι όλο και πιο σημαντικοί στην παροχή κεφαλαίων επιχειρηματικού κινδύνου και επιπλέον συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη και την τεχνολογική πρόοδο. Επιπρόσθετα, η προσφορά χρηματοδότησης σε νεοφυείς (startups) και σε πρώιμου σταδίου  επιχειρήσεις εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους επενδυτικούς αγγέλους, καθώς τα Κεφάλαια Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΚΕΣ) δεν είναι σε θέση να ανταποκριθούν στο μεγάλο αριθμό των μικρών συναλλαγών. Η παραδοσιακή πηγή χρηματοδότησης νεοφυών και πρωίμου σταδίου επιχειρήσεων -τραπεζικός δανεισμός- είναι περιορισμένη λόγω του επιπέδου του κινδύνου και των εξόδων διεκπεραίωσης.

Οι Επιχειρηματικοί Άγγελοι παρέχουν τόσο χρηματοδότηση όσο και την επαγγελματική τους εμπειρία, η οποία αυξάνει την πιθανότητα μιας νεοφυούς επιχείρησης να επιβιώσει. Δεδομένου της σημαντικότητας των ανεπίσημων επενδυτών για την δημιουργία και την διατήρηση μιας επιχειρηματικής οικονομίας, η ενίσχυση των επενδύσεων τους θα μπορούσε να επιτύχει σημαντικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα. Η αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη δραστηριότητά τους ή σχετικά με τις διαθέσιμες πολιτικές και τα προγράμματα σε ορισμένες χώρες ή περιοχές (βέλτιστων πρακτικών), θα έχει θετικό αντίκτυπο στη βιομηχανία, τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και στην περιφερειακή ανάπτυξη.

Το 2015, περισσότεροι από 300.000 άγγελοι επενδυτές, επένδυσαν περισσότερα από $25 δις σε νεοφυείς επιχειρήσεις στις ΗΠΑ, και περισσότεροι από 310.000 άγγελοι επενδυτές, επένδυσαν περισσότερα από 6 δις ευρώ στην Ευρώπη. Η εκτιμώμενη συνολική παγκόσμια αγορά των επενδύσεων των αγγέλων είναι πάνω από $50 δις ετησίως. Οι επενδυτικοί άγγελοι υποστηρίζουν τους επιχειρηματίες στα πρώτα τους βήματα και βοηθούν στην κλιμάκωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δημιουργώντας εκατοντάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας παγκοσμίως κάθε χρόνο.

Από την πλευρά του επενδυτή, γιατί  ένας επενδυτής θα πρέπει να επενδύσει τα χρήματα του σε ένα δίκτυο επιχειρηματικών αγγέλων; Ποιες είναι οι ευκαιρίες/πλεονεκτήματα και από την άλλη πλευρά υπάρχουν ενδεχόμενοι κίνδυνοι;

Οι στατιστικές δείχνουν ότι μόνο το 1,2% των επιχειρηματιών είναι σε θέση να λάβουν χρηματοδότηση από επενδυτικούς αγγέλους. Ένας στους δέκα επιχειρηματίες που λαμβάνει χρηματοδότηση από επενδυτικούς αγγέλους γίνεται πολύ επιτυχημένος. Έτσι, ο έξυπνος επενδυτικός άγγελος προτιμά να τοποθετήσει τα χρήματα του/της σε διαφορετικούς επιχειρηματίες για να μειώσει το ρίσκο της αποτυχίας. Για να επιτευχθεί αυτή η στρατηγική, θα πρέπει ο επενδυτικός άγγελος να βρει και άλλους επενδυτικούς αγγέλους για να καλύψει το υπόλοιπο της επένδυσης. Με αυτό τον τρόπο, οι επενδυτικοί άγγελοι δημιουργούν επενδυτικές ομάδες (Δίκτυα Επιχειρηματικών Αγγέλων) και επενδύουν μαζί.

Από την άλλη πλευρά η νεοφυής επιχείρηση και ο επιχειρηματίας βρίσκουν τεχνογνωσία, δίκτυα επικοινωνίας και καθοδήγηση και συνεργάζονται μαζί με μια ομάδα επενδυτών. Παράλληλα, ο επενδυτής μειώνει την έκθεση του στον κίνδυνο, το ίδιο ισχύει και για τον επιχειρηματία. Η λήψη κεφαλαίου από έναν μόνο επενδυτικό άγγελο εμπεριέχει περισσότερο κίνδυνο από τη λήψη του ίδιου κεφαλαίου από μια ομάδα εξειδικευμένων επενδυτών.

Λαμβάνοντας υπόψη την πολύτιμη εμπειρία σας στον τομέα των επιχειρηματικών αγγέλων, ποιες είναι μερικές από τις συμβουλές που θα θέλατε να μοιραστείτε με κάθε νέο και νεαρό επιχειρηματία/νεοφυή επιχείρηση;

1. Προετοιμάστε τον εαυτό σας, όχι μόνο την ιδέα σας. Ο επενδυτικός άγγελος επενδύει πρώτα στον επιχειρηματία και όχι στο επιχειρηματικό σχέδιο. Είναι πολύ σημαντική η καλή σχέση μεταξύ επενδυτή και επιχειρηματία. Θα θέλουν να δουν ότι είστε γρήγορος, προσεκτικός και αποτελεσματικός και ότι μπορείτε να υποστηρίξετε το έργο μέσα από την σύλληψη και την ανάπτυξης του.
2. Καλύψτε τα απαραίτητα. Οι άγγελοι ενδιαφέρονται περισσότερο για την παρουσίαση παρά για το επιχειρηματικό σχέδιο. Μπορείτε σε λιγότερο από πέντε λεπτά να εξηγήσετε το έργο, την απόδοση των επενδύσεων και την στρατηγική ανάπτυξης;
3. Έχετε ένα σχέδιο από την πρώτη μέρα. Οι άγγελοι ενδιαφέρονται πολύ για την στρατηγική εξόδου σας. Πολλοί επενδυτές κουράζονται μετά από περίπου εφτά χρόνια με την εταιρεία και αναζητούν νέες ευκαιρίες. Ποια είναι λοιπόν η στρατηγική εξόδου σας; Σκοπεύετε να πουλήσετε όλες τις μετοχές σας σε ένα νέο επιχειρηματία; Θα πουλήσετε μετοχές στο κοινό; Θα πουλήσετε σε κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών; Προνόμια(franchise);
4. Ερευνήστε τον επενδυτή σας. Θα πρέπει να βρείτε όσα πιο πολλά μπορείτε για τον επενδυτικό σας άγγελο. Σε ποιον έχει επενδύσει στο παρελθόν; Είχε επιτυχία; Πόσο καλά γνωρίζει τον τομέα δραστηριότητας σας; Πόσο χρόνο μπορεί να αφιερώσει σε εσάς και στην ιδέα σας;
5. Φροντίστε εκ των προτέρων για την εκτίμηση της επένδυσης σας. Οι περισσότεροι επενδυτές χρειάζονται περίπου 3 μήνες για την εκτίμηση της επένδυσης πάνω στην ιδέας σας. Βεβαιωθείτε ότι δεν είναι χάσιμο χρόνου.
6. Διαπραγματευτείτε τις συνθήκες της συμφωνίας. Η έλλειψη εμπειρίας μπορεί να κάνει πολύ οδυνηρό αυτό το στάδιο του έργου.
7. Μάθετε την ορολογία-Όλα βρίσκονται στο διαδίκτυο.

Προτείνω την προετοιμασία τεσσάρων διαφορετικών παρουσιάσεων για τον υποψήφιο επενδυτή:

• Επιχειρηματικό σχέδιο που δεν θα υπερβαίνει τις 50 σελίδες
• Σύνοψη επιχειρηματικού σχεδίου σε μορφή παρουσίασης PowerPoint που δεν θα υπερβαίνει τις 20 διαφάνειες
• Το PowerPoint θα πρέπει να συνοψισθεί σε ένα σύντομο 2-σέλιδο
• Μια 5΄ παρουσίαση της επιχειρηματικής ιδέας στους επενδυτές

Δεν έχει σημασία αν είστε από την Αμερική, την Ευρώπη, την Ασία ή την Αφρική: ο κόσμος περιμένει τις καλές ιδέες των επιχειρηματιών και των νεοφυών επιχειρήσεων. Έτσι, σας καλώ να καλωσορίσετε τους επιχειρηματίες! Αντίο σύνορα!

*O Baybars Altuntas είναι ένας επιχειρηματίας παγκόσμιου βεληνεκούς, συγγραφέας best–seller, επενδυτικός άγγελος, αρθρογράφος, αστέρας τη τουρκικής τηλεοπτικής έκδοσης του Dragons’ Den, πρόεδρος του διεθνούς φόρουμ επιχειρηματικών αγγέλων (WBAF), πρόεδρος του τουρκικού συνδέσμου επιχειρηματικών αγγέλων (TBAA), πρόεδρος του Deulcom International, αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού δικτύου επιχειρηματικών αγγέλων (EBAN) και πρεσβευτής του παγκοσμίου φόρουμ για την επιχειρηματικότητα στην Τουρκία και στην Νοτιοανατολική Ευρώπη. Έχει αναγνωριστεί από το Ευρωπαϊκό δίκτυο επιχειρηματικών αγγέλων (EBAN) και έλαβε την μεγαλύτερη ατομική διάκριση για την εμπλοκή του με το διεθνές επιχειρηματικό οικοσύστημα το 2014, 2015 και το 2016. Ήταν ο μόνος “guru” της επιχειρηματικότητας ο οποίος βραβεύτηκε  από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο κατά την διάρκεια της προεδρικής συνόδου κορυφής για την επιχειρηματικότητα το 2010. Ως ένας δημοφιλής παγκοσμίου φήμης ομιλητής για την επιχειρηματικότητα την καινοτομία και τις επενδύσεις αγγέλων, ο κ. Altuntas προσκλήθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα να μιλήσει στην παγκόσμια σύνοδο κορυφής στην Κένυα το 2015. Την ίδια χρονιά ανακηρύχθηκε ως νέος πρεσβευτής του παγκοσμίου επιμελητηρίου (JCI), μετά τον Ban Ki–Moon, γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Το (JCI) είναι ένας μη κερδοσκοπικός διεθνής και μη κυβερνητικός οργανισμός με τμήματα σε 182 χώρες και αυτή τη στιγμή έχει πάνω από 200.000 μέλη παγκοσμίως. Έχει συμβουλευτική θέση στο Συμβούλιο της Ευρώπης, στο οικονομικό και κοινωνικό συμβούλιο των Ηνωμένων Εθνών και στην UNESCO. Υπηρετεί στην διεθνή συμβουλευτική επιτροπή του Ερευνητικού Κέντρου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEERC) στην Ελλάδα. Είναι κάτοχος MBA και είναι γνωστός ως ο δημιουργός του ‘Startup Compass: Starting from scratch by converting idle capacity to cash’. Έχει, επίσης, αναπτύξει έναν χάρτη για επιχειρηματίες που θέλουν να ξεκινήσουν από το μηδέν. Ως ‘άπληστος’ οπαδός των εκπομπών με ερωτήσεις για χρόνια, ο κ. Altuntas είναι ο οικοδεσπότης της τούρκικης έκδοσης της πολύ επιτυχημένης εκπομπής του BBC, ο πιο αδύναμος κρίκος. Ο κ. Altuntas είναι παντρεμένος και είναι περήφανος πατέρας δύο κορών.